Powered by Blogger.

In this assembly, where
even the sun is counted
amongst particles, it is
not polite to attach
importance to oneself.
RSS

सय


दूधाची पिशवी सकाळी घरी येणे- या अनुभवापासून मी अंदाजे २० वर्षे वंचित आहे.
दुबईला प्लॅस्टीकच्या कॅनमधले, सुपरमार्केटमधून आणलेले दूध असते. पुण्याला काही दिवसांसाठी आले की अमूलचे tetra pack वापरते.

साय-दही-ताक-लोणी-तूप-बेरी आणि तीवर पिठीसाखर घालून खाणे हा अनुभव, २-३ आठवड्यांच्या भारतातील नाचानाचीत पूर्णत्वास नेता येत नाही. पुण्यातल्या या मुक्कामात मात्र काही कारणाने दूधाची पिशवी आणली....
आणि दूध तापवताना उतू गेलं. अगदी गॅसचा नॉब पकडून उभं राहून सुद्धा नेमक्या क्षणी दुर्लक्ष झालं. दूधाला आलेला उमाळा त्याला.. खरं तर मला आवरता आला नाही. सायीचं एक टोक पातेल्यावरून ओघळलं.. त्याच्या नादाने दूधाचे काही मोजकेच थेंब.. पण टप टप करीत गॅसवर पडले. सगळं पातेलं मात्र सायीने- माखलं. 'माखलं' हे उगीच सकारात्मक बोलायचं म्हणून. पण खरं तर बरबटलं.

गोष्ट अगदी किरकोळ, घरोघरी, अगणित वेळा घडणारी. दूध उतू जाणे.
पण ते तसं घडलं आणि आईची आठवण आली.

लहानपणी नाशिकला घरी दूधाची पिशवी आली की, दूध आणि त्याची पिशवी, यांना त्यांच्या logical end पर्यंत नेण्याची तिने ठरवलेली अशी एक प्रणाली होती आणि ती आम्हा भावडांनी पाळणे बंधनकारक होते. दुधाने गच्च भरलेली पिशवी आधी पाण्याच्या नळाखाली धरायची. स्वच्छ धुवायची. स्टीलचे एक पातेले पाण्याने विसळून त्यात २ चमचे पाणी तसेच ठेवायचे. मग दूधाच्या पिशवीचे एक टोक कात्रीने कापायचे आणि दूध त्या पातेल्यात ओतायचे. नाशिकच्या त्यावेळच्या पहाटेच्या थंडीत ती पिशवी दूधातल्या मलईने आतून तशीच लडबडलेली राहायची. मग अर्धा वाटी पाणी उकळून घ्यावं. ते एका मागून एका सगळ्या पिशव्यांत फिरवावं आणि शेवटी दूधाच्या पातेल्यात ओतावं.

दूध किती तापवावं.. तर दूधाचं पोट तडस लागल्याइतकं फुगावं पण साय न मोडावी, इतकंच. पातेल्यावर बरबटीची एक रेघही न उमटावी. अशा सायीचं खास असं एक texture असतं. दुपारी फ्रीजमधून पातेलं काढलं की सूरीने पातेल्यापासून विलग केलेली साय एखाद्या थालीपिठासारखी उचलून दह्याच्या विरजणावर विराजीत करावी.

यात काही गडबड झाली तर आईला ते कळू न देण्याची आमची पण तितकीच ठोस तयारी होती. पण आम्हाला ती कितीही कडेकोट वाटली तरी आईच ती.. त्यातल्या फटी तिला बरोबर समजायच्या.
. दूध उतू गेलं की सगळ्यात पहिल्यांदा ते दुसर्‍या एका पातेल्यात काढावे.
. पातेले बदललेले आईला नक्की समजणार. म्हणून पहिले पातेले धुवून दूधास परत मूळ पातेली परत आणावे.
. या सगळ्यात सायीच्या त्या खास texture ची बरीच मोडतोड होणार. ती काही लपवता येणार नाही.
. त्यामुळे दुपारचा चहा करण्याची तत्परता दाखवावी, ज्या आड मोडलेली साय लपवण्याचा एक दुर्बळ प्रयत्‍न करावा. तत्परता प्रमाणातच असावी. अती करणे हेतूस मारक ठरते.
. आणि तरीही चहा पिऊन झाल्यावर 'आज दूध उतू गेलं वाटतं' हे आईचं वाक्य ऐकावं.
. संध्याकाळी, हे तिला कळलं कसं? याचा आणि पुढील सुधारणांचा विचार करत दोन बहिणी एका भावाने खलबतं करावी.... पुन्हा एकदा पकडलं जाण्यासाठी.

एक दूध उतू गेलं काय.. आणि तिच्या मायेची साय अशी अचानक आठवणींवर दाटून आली !!

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS